Wat Anderen Vonden
Listening Principles kwam af en toe in het nieuws. Soms door middel van zelf verstuurde persberichten (hier niet te vinden), soms door middel van de mening van anderen. Dat laatste meestal in de vorm van een recensie. Omdat we nooit bang zijn geweest om slechte beoordelingen te plaatsen (mensen snappen het nou eenmaal niet altijd), en omdat het zo lekker de pagina vult, hebben we hier schaamteloos alles gepubliceerd dat anderen van ons vonden. Copyright ons hoela, het gaat over LP, dus is het hier te lezen...
Omdat het hier teksten van anderen betreft passen wij geen redactie toe op het geschrevene. Opvallende spellingsfouten worden wel, waar mogelijk, gecorrigeerd. Maar voor de rest wordt de tekst 1 op 1 overgenomen van de originele bron.
In het Eindhovense popmagazine PopEi schreef Job van Atten in Maart 1999 het volgende over Kijken Voorbij Hoe De Tijd Gaat:
Is het een band? Is het een dichter? Is het een band met dichter? Listening Principles is het allemaal, en deze CD bewijst dat een goede aanpak van de combinatie band/dichter een onderhoudend product kan opleveren.
Bovengenoemde combinatie wil nog wel eens verkeerd uitpakken: vaak overheerst of de band of de dichter, met als resultaat een onevenwichtig geheel dat alleen de echte verzamelaar kan aanspreken. Over de poëzie van Martin Beversluis wordt een laag van Mandragora-achtige sfeertekeningen geplaatst, waarin ruimte is voor de muzikanten om bij wijle stevig uit te pakken. Want hoewel de muziek een voornamelijk ondersteunende rol voor de dichter vervult, laat ook de dichter genoeg ruimte voor de band.
Symfonische rock uit de oudere school wordt gecombineerd met dub ('Dingen Die Een Mens Zou Willen Doen'), uithalen naar rock ('Vergetelheid') en een heuse met vervormde stem gebrachte grotestadswals (in 'Walgsje'). Live wil Listening Principles nogal eens te lang doorspelen en de nummers rekken, maar nu de groep gebonden is aan een schamele 72 minuten op een CD, komt de band werkelijk goed tot zijn recht. De nummers zijn duidelijk af, hoewel de CD in twee dagen al improviserend is opgenomen. Poëzie kan dus cool zijn, en ook niet-geletterden onder jullie kunnen veel plezier aan deze overigens mooi vormgegeven CD met ingebouwde dichtbundel beleven.
In de Tilburgse straatkrant Allee schreef Pepijn Lemmens in Maart 1999 het volgende over Kijken Voorbij Hoe De Tijd Gaat:
Listening Principles lijkt nergens op
Tilburg lijkt hard op weg de popstad van Nederland te worden. Niet alleen door het alom geprezen 013, maar ook door de zee van beginnende en meer gevorderde bands die de podia van de stad vrijwel dagelijks bevolken. En ook in die zee zwemmen weer vissen tegen de stroom in. Zoals de Listening Principles, symfonisch popdichtgezelschap, aangenaam.
Men neme een flinke dosis symfonische synthesizerpop. Voeg daarbij een dot gitaarrock, een lepel jungle en een lepel chemical, een theelepeltje ska, een mespuntje salsa en nog wat geheime ingrediënten, roer dit eens stevig om en dan heb je... hoogstwaarschijnlijk een muziekbrei die nergens op lijkt en begin nog einde kent. Behalve als je het mengsel eens goed laat omroeren door de Listening Principles.
In de repetitieruimte van de Tilburgse studio KGB bereidt de band zich voor op een optreden de volgende dag in Paradox. De sfeer in de kleine bedompte ruimte is opperbest. Koud bier staat onder handbereik en in de pauzes is er altijd wel iemand bereid om een jointje te draaien.
Met het oog op het aankomende optreden moet er een 'setlist' (lijst van te spelen nummers) worden samengesteld. Alle nummers van hun eerste CD zijn in de spreektaal van de bandleden verworden tot eenwoordige termen: 'Dingen die een mens zou willen doen' wordt op de setlist gewoon 'Doen', 'Kwok' staat voor het nummer 'Kwokkwok spreekt'.
'Wacht, wacht', roept 'frontman' Martin Beversluis als is besloten wat de eerste drie nummers voor de volgende dag moeten worden. 'Ik heb nog wel een leuk stukje voor daartussen.' Hij pakt zijn tekstboekje en begint de eerste strofe van een nieuw gedicht te scanderen. 'Als jij nu op het laatst invalt met dat Ayrton Senna-geluid', instrueert hij toetsenist René Kuipers. 'Dit?', vraagt deze en slaat een toets aan op zijn keyboard, waarna het geluid van een langs razende auto uit de boxen schalt. 'Ja, zoiets, maar dan heftiger', vindt drummer Harry Janssens. 'Pak eens twee noten' Opnieuw raast een auto, een iets zwaarder model, uit de speakers. Het moet nog heftiger, vindt de rest van de band, en uit balorigheid legt René zijn hele hand overdwars over de toetsen. Een complete Formule 1-baan komt langs. 'Jaaaah!!' roept collega-toetsenist Max (of Makz voor intimi) Delissen uit. 'Dat is het, zo moeten we het doen!'
De langsrazende racebaan is niet het enige kenmerkende Listening Principles-geluid. Een typisch nummer van de band begint met een aanzwellend synthesizergeluid, waar uit het niets een drumlijn of gitaarrif bij komt. Een voor een haken de andere instrumenten in en haast onmerkbaar verandert het aanvankelijke klanktapijt in een heus symfonisch rocknummer dat als een stampende machine voort dendert om dan net zo plotseling weer weg te ebben; ineens is de drum verdwenen, waarna de gitaar ook een blokje om blijkt te zijn en de bas zich weer in het geluidswoud verschanst lijkt te hebben. Ineens is de stampende machine die de Principles net nog waren weer verdwenen. Tot een van de instrumentalisten weer inzet voor een volgend nummer en er weer net zo plotseling een heel nieuw geluid inhaakt, waarna zich weer een soundscape ontspint. Een hele wereld van geluid trekt voorbij: een ufo komt over en scheert rakelings langs een paar hysterische jungletrommels. In een druipsteengrot stampt een pulserende base-drum.
Doen
Niet alleen het geluid van de band is bijzonder, ook de teksten van frontman Beversluis mogen er zijn. De Listening Principles hebben namelijk geen zanger, de Listening Principles hebben een dichter. Op het klanktapijt dat de band genereert, scandeert Beversluis zijn gedichten. En die zijn niet altijd mals:
Dingen die een mens zou willen doen:
joy-riding in een gestolen auto
en daarna:
de autoruit aan scherven slaan,
de autoradio meenemen,
de auto-eigenaar berooid achterlaten
(en 'm een paar dagen
later tegenkomen in de stad
en 'm dan zonder blikken of blozen
zijn eigen autoradio terugverkopen).
Dingen die een mens zou willen doen,
maar laat
uit goed fatsoen.
uit: (Dingen die een mens zou willen) Doen
De samenwerking tussen band en dichter is niet toevallig, de groep is juist uit dit soort experimenten ontstaan. Oorspronkelijk verwijst de naam Listening Principles naar een CD van Dennis Haines met die titel (maar dan in enkelvoud). De Principles bestaan onder die naam al sinds het begin van de jaren negentig, maar waren in die tijd nog een 'muziekgenootschap'. 'Een behoorlijk elitair gezelschap', herinnert toetsenist Makz zich. 'Om lid te worden van ons genootschap moest je echt worden toegelaten, en daar moesten alle leden het mee eens zijn. Wat we deden was eigenlijk ons vergapen aan rare, aparte, afwijkende muziek. We maakten geheimzinnige tapejes met oude maxi-singles van Dead Can Dance, maar dan afgespeeld op 33 toeren, dat soort dingen.'
De leden van dit geheimzinnige genootschap speelden zelf weer in lokale bands en maakten op projectmatige basis muziek met elkaar. Na een samenwerkingsproject met een vuurspuwer, kwam het idee op om iets met een dichter te doen. Drummer Harry Janssens kende Martin Beversluis, die eerder aan de weg timmerde met de bundeltjes 'De zeisloper' en 'Voltooi in mij' en optredens in ondermeer de Effenaar, soms met muzikale begeleiding. De samenwerking beviel, en na enkele personele wisselingen en heel veel repeteren kwam in december 1998 de eerste CD uit, Kijken Voorbij Hoe De Tijd Gaat.
De band die bestaat uit dichter Martin Beversluis (26), drummer Harry Janssens (31), toetsenisten Makz Delissen (32) en René Kuipers (31), bassist Marc Driessen (30) en gitarist (en benjamin) Marco van Swelm ('24 en ik ben van na dat gedoe met dat muziekgenootschap!'), herbergt een enorm reservoir aan muziekkennis. Vraag de band naar hun invloeden en de namen vliegen om de oren: Robert-Jan Stips (de Nits), Ray Manzarek (The Doors), Rick Wakeman (Yes), Syd Barrett (Pink Floyd), maar ook jazz-grootheden als Bill Bruford, alle namen uit alle muziekstromingen vliegen voorbij. 'En Brian Eno (synthesizervirtuoos, PL) natuurlijk', vult Makz aan 'Eno is ook God' beaamt de rest van de band.
Toch wil de band zich niet vergelijken met enig andere. 'We voelen ons met veel mensen verwant, maar we lijken nergens op' roepen de bandleden bijna in koor. 'Popdichterschap is in Nederland op het moment toch bijna non-existent.' verklaart Martin. 'Vroeger was er meer: Jules Deelder, Diana Ozon, Simon Vinkenoog, allemaal hebben ze wel iets met muziek en gedichten gedaan, maar toch weer op een andere manier dan wij.'
Stijf van de drugs
Met de op dit moment populaire Nederlandse bands hebben de Principles al helemaal niets. Geen couplet-refrein liedjes over het mooie leven aan de Zeeuwse kust of het beginnen van 'Een nije dei', liever maakt de band opzwepende muziekbrouwsels met teksten over 'lafenis en droefenis' of over het 'stijf van de drugs door slecht verlichte straten zwerven'. Ook uiterlijk lijkt frontman Beversluis met zijn kleine postuur, lange sik en kale hoofd meer op een jonge Lenin dan op de modeljongens van Volumia of de Kast.
Een groot publiek zullen de Listening Principles dan ook wel nooit aanboren, maar dat is nog geen reden om geen grote plannen te maken. 'Laten we dat maar doen op het Festival Mundial' grapt Harry als Martin voorstelt een nummer voor het komende optreden eens in een heel ander jasje te steken. Veel live spelen, dat heeft de band zich voor de komende periode voorgenomen. 'Want je kan nog zo'n goede CD maken, je moet het toch live bewijzen', erkent Martin. En dan? misschien een tweede CD, met of zonder platencontract. 'Nee, laten we het echt exclusief doen, laten we een 10 inch vinyl-single maken' oppert Makz. Toch weer dwars zijn.
Bas van Duuren van 3voor12 Tilburg heeft het allemaal niet zo begrepen. Op 7 oktober 2005 schreef hij op de website van 3voor12 Tilburg het volgende, naar aanleiding van de inderdaad matig bezochte editie van het Tilburgse indoor-festivalletje Local Heroes:
LISTENING PRINCIPLES
Zo jong als de vorige bands waren, zo 'ouder' zijn de mannen van Listening Principles. Retired Local Heroes? Dat niet. Daarvoor zijn de vier muzikanten enthousiast genoeg en naar alle waarschijnlijkheid nog niet de vijftig gepasseerd.
De uitwerking van Listening Principles is alleen een beetje vreemd. Vier heren maken fusion/progrock-achtige muziek zoals IQ en Weather Report dat ooit deden. Daar overheen draagt Martin Beversluis gedichten voor. Praten over muziek heen, het lijkt toch erop dat zoiets alleen is besteed aan hiphop en Beversluis is nou niet echt een rapper. Door alle lagen van de muziek heen zijn de teksten moeilijk verstaanbaar. De bas is nog steeds niet versterkt en Beversluis kijkt iets te vaak in zijn boek voor zich voor de teksten. Zo doet het allemaal aan als een jamsessie met een dichter erbij. Je moet ervan houden en dat doen de dames met feesthoedjes¹ niet. Zodoende is het publiek stevig uitgedund terwijl de grootste feestband nog moet komen.
¹ = aanvulling door de webmaster: de "dames met feesthoedjes" waren bezig met het vieren van een vrijgezellenfeestje (in het Engels zo prachtig een "hen-party" genoemd). Dat de dames een beter heenkomen zochten lag volgens ons niet aan het gebodene van die avond, maar aan het feit dat de sfeer en de omstandigheden in het algemeen zich niet echt leenden voor een 'laatste avondje uit de bol' voor de toekomstige bruid. De journalist heeft deze nuance (bewust?) gemist, en had er beter aan gedaan deze a-represenatatieve opmerking niet toe te voegen aan zijn recensie. Maar goed...ook minder goede publiciteit is publiciteit, en onze bezoekers hebben recht op het "hele plaatje".
Om aan te tonen hoe de meningen verdeeld kunnen zijn kun je hier lezen wat Vincent van Oirschot van Roxxity op 18 juni 2006 op hun website over ons optreden tijdens Local Heroes schreef:
Bands zijn er in vele soorten en in stijl zijn er veel varianten. De stijl van de Listening Principles is een niet zo bekende variant. Om te begrijpen wat zij zijn en doen moet je een stap opzij maken in hetgeen je van een band gewend bent. In plaats van een zanger een dichter die zijn gedichten, soms scanderend, voordraagt moet je niet vergelijken met een rapper.
Een band die progressieve poprock/fusion brengt en als een tapijt neer legt voor de dichter die daar overheen wandelt met zijn gedichten die soms verzuipen in de muziek maar altijd het begin of eindpunt (en omgekeerd) zijn van wat er gebeurt; dat kun je niet vergelijken met een doorsnee popgroep. Als je voor dit concept kiest is het wel voorwaarde dat de teksten zonder inspanning van de luisteraar te verstaan zijn en dat was tijdens hun optreden niet altijd het geval. Edoch, ik hoorde meesterlijke gedichten en goede ervaren muzikanten die, met hun op grond van improvisatie ontstane muziek, sferen opriepen die me deden denken aan Alan Parson, Frank Zappa, IQ en Weather Report.
Listening Principles te groot (aantal leden) voor een literair café en te klein (geen zanger) voor de poppodia? Voor mij kan beiden. Het creatieve proces dat Listening Principles heet en hen gemaakt heeft tot wat ze zijn maakt hen niet vergelijkbaar met een doorsnee popgroep. Iemand die dat wel doet denkt te conservatief in bestaande stijlen. Listening Principles een vreemde eend in de bijt? Ja, een beetje wel, maar Roxxity maakt waar wat ze beloven, ze zijn er voor muzikanten ongeacht, leeftijd en genre. En ik mag dat (positieve) tegendraadse wel, zeker als er kwaliteit geboden wordt.